ΠΡΑΚΤΙΚA 16ης Συνεδρίασης Συντονιστικής Επιτροπής ΣΔΑM, 21.09.2021

ΠΡΑΚΤΙΚA 16ης Συνεδρίασης Συντονιστικής Επιτροπής ΣΔΑM, 21.09.2021

Στις 21.09.2021 συνεδρίασε για 16η φορά η Συντονιστική Επιτροπή για την κατάρτιση και
την υλοποίηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ).

Στη συνεδρίαση έλαβαν μέρος ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής κ. Μουσουρούλης,
η ΓΓ Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κα Σδούκου, η ΓΓ Γενική
Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κα Καλογήρου, ο ΓΓ Οικονομικής Πολιτικής
κ. Κουλοχέρης, o Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας κ. Κασαπίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης
Αρκαδίας κ. Λαμπρόπουλος, ο Πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου κ. Σταθόπουλος.

Κατόπιν έγκρισης της ημερησίας διάταξης, εγκρίθηκαν τα πρακτικά της 15ης συνεδρίασης
της Συντονιστικής Επιτροπής.

Ο κ. Μουσουρούλης ξεκίνησε την εισήγησή του αναφερόμενος στην ανακοίνωση της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη δέσμη νομοθετικών πρωτοβουλιών “FIT for 55” που
ενσωματώνει την πρωτοβουλία για τον κλιματικό νόμο και προέκυψε ως αποτέλεσμα
συμφωνίας για την ύψωση κατά 15% των κλιματικών στόχων ως το 2030. Αυτό συνεπάγεται
την αναθεώρηση των μέσων που τίθενται στη διάθεση των κρατών-μελών για την
αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς και την προσαρμογή των εθνικών σχεδίων για
την ενέργεια και το κλίμα.

Αναφορικά με τα θέματα πληροφόρησης και δημοσιότητας, ο κ. Μουσουρούλης κάλεσε τα
μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής, τα μέλη της Τεχνικής Γραμματείας ΣΔΑΜ, αλλά και
ευρύτερα τις ομάδες Διοίκησης Έργου και τους εκπροσώπους της ΔΕΗ Α.Ε., για τις απόψεις
τους επί του επισυναπτόμενου στην εισήγηση φυλλαδίου «Κατάσταση προόδου έργου»,
προκειμένου να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα www.sdam.gr καθώς και σε μέσα κοινωνικής
δικτύωσης.

Εν συνεχεία ο κ. Μουσουρούλης αναφέρθηκε στο νέο θεσμικό πλαίσιο για τη Δίκαιη
Αναπτυξιακή Μετάβαση που επεξεργάστηκε η Επιτροπή Νομικών Εμπειρογνωμόνων
ευχαριστώντας προσωπικά τον Πρόεδρο κο Τζώρτζη, καθώς και όλα τα μέλη της Επιτροπής.
Ο κ. Μουσουρούλης ανέφερε ότι σε συνεργασία με το επιτελείο του Αναπληρωτή Υπουργού
Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμοδίου για τις Ιδιωτικές Επενδύσεις και τις ΣΔΙΤ, κου
Παπαθανάση, ύστερα από αναγκαίες προσαρμογές, το σχέδιο νόμου παρουσιάστηκε από
τον Υπουργό στο Υπουργικό Συμβούλιο και τελεί υπό τελική επεξεργασία με σκοπό να
προωθηθεί σε σύντομη διαβούλευση και να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Ο κ.Μουσουρούλης, ευχαρίστησε εγκαρδίως για την πολύτιμη συμβολή της την
Επιτροπή Νομικών Εμπειρογνωμόνων, αλλά και το επιτελείο του Αναπληρωτή Υπουργού
Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κου Παπαθανάση, για την καταλυτική συνδρομή ως προς τη
μορφοποίηση του τελικού νομοθετήματος.

Περαιτέρω, ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής αναφέρθηκε σε θέματα της ΔΕΗ Α.Ε.
που περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου με έμφαση στο ζήτημα της απόσχισης κλάδων και
της μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων στην νέα εταιρεία ειδικού σκοπού «ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Α.Ε.». Επεσήμανε ότι αντικείμενο του νόμου είναι η υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού
δίκαιης μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη και κυκλική οικονομία καθώς και η
διευκόλυνση και επιτάχυνση της εφαρμογής του. Όσον αφορά το σύστημα διακυβέρνησης,
δημιουργείται μια αυτοτελής Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Μετάβασης υπαγόμενη στον
Αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με αντικείμενο τον κεντρικό σχεδιασμό
και προγραμματισμό των πολιτικών δίκαιης μετάβασης, καθώς και τη διαχείριση και τον
συντονισμό της υλοποίησης του ΣΔΑΜ και του Προγράμματος ΔΑΜ 2021-2027. Ως προς την στελέχωση της Υπηρεσίας, σημείωσε ότι η Ειδική Υπηρεσία θα απορροφήσει την Τεχνική
Γραμματεία ΣΔΑΜ στην οποία υπηρετούν ήδη στελέχη της ΜΟΔ Α.Ε. Επίσης, ο κ.
Μουσουρούλης αναφέρθηκε και στην Επιτροπή η οποία θα λειτουργεί υπό τον Υπουργό
Ανάπτυξης και Επενδύσεων και θα αποφαίνεται για το χαρακτηρισμό ενός έργου ΔΑΜ. Προς
αυτήν την κατεύθυνση έχει συμβάλλει η Τεχνική Επιτροπή ΣΔΑΜ υπό τον Πρύτανη
του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, κο Θεοδουλίδη, τον οποίο ευχαρίστησε θερμά για
την εν γένει συνεισφορά του στις προσπάθειες της Συντονιστικής Επιτροπής. Ο κ.
Μουσουρούλης προσέθεσε ότι η Ειδική Υπηρεσία θεσμοθετείται στον παρόντα χρόνο και
όχι με το θεσμικό πλαίσιο για το ΕΣΠΑ 2021-2027, με γνώμονα την ανάγκη άμεσης σύστασης,
συγκρότησης και στελέχωσής της.

Αναφερόμενος στο άρθρο 10 του νομοσχεδίου, σημείωσε ότι στο αντικείμενο της
«ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» εκτός από την αποκατάσταση, την αναβάθμιση και την αξιοποίηση των
εδαφών που θα περιέλθουν στην κυριότητα του δημοσίου, περιλαμβάνεται η προσέλκυση
και προώθηση επενδύσεων καθώς και η διαχείριση και η εκτέλεση έργων υποδομής
(αξιοποιώντας το εργαλείο των προγραμματικών συμβάσεων με την «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.»),
η σύνταξη των ΕΠΣ κ.λπ.

Επιπλέον ο κ. Μουσουρούλης αναφέρθηκε στα άρθρα που τροποποιούν ρυθμίσεις του
ν. 4759/2020, σε λοιπές ρυθμίσεις που αφορούν στην επιτάχυνση έργων ΑΠΕ και
συμπαραγωγής θερμότητας και υψηλής απόδοσης στις ζώνες απολιγνιτοποίησης, σε
ρυθμίσεις σχετικά με τα ΕΠΣ και τη ΔΕΗ Α.Ε. (κυρίως ως προς θέματα απόθεσης υλικών και
οριοθέτησης υδατορεμάτων), καθώς και σε ζητήματα αποκατάστασης εδαφών εκτός
πυρήνων των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ).

Κατόπιν η ΓΓ κα Σδούκου ξεκίνησε την εισήγησή της με αφετηρία τη νέα δέσμη μέτρων «Fit
for 55» και τα θέματα που αφορούν τις ΑΠΕ. Παρουσιάστηκε η δέσμη μέτρων του «Fit for
55», η οποία περιλαμβάνει μέτρα σχετικά με το κλίμα, την ενέργεια, τις χρήσεις γης, τις
μεταφορές και τη φορολογία, αλλά και ο σκοπός των εν λόγω προτάσεων που μπορούν
βαθμιαία να οδηγήσουν σε μείωση του CΟ2 κατά τουλάχιστον 55% ως το 2030. Πρόκειται
για ένα πακέτο νομοθετικών εργαλείων, τα οποία αποσκοπούν στον μετασχηματισμό της
οικονομίας και της κοινωνίας προς ένα δίκαιο και πράσινο μέλλον. Επίσης, η κα Σδούκου
αναφέρθηκε στους πυλώνες του «Fit for 55», ενώ σημείωσε ότι ο νέος ενωσιακός κλιματικός
στόχος έχει ως ορίζοντα την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και ταυτόχρονα
αναδεικνύει την ΕΕ ως παγκόσμια ηγετική δύναμη στον τομέα της κλιματικής δράσης. Σε
αυτό το σημείο, απαντώντας σε ερώτηση του κ. Μουσουρούλη η ΓΓ κα Σδούκου σημείωσε
ότι δεν έχει ακόμα διευκρινισθεί στην επιτροπή ΕΣΕΚ αν οι νέοι στόχοι αφορούν και σε
συμμετοχή άλλων τομέων, ενώ το πιθανότερο είναι να επηρεασθούν τομείς, όπως η
ναυτιλία και η γεωργία.

Η νέα αυτή δέσμη μέτρων, συνέχισε η κα Σδούκου, αποτελείται από 13 νομοθετικές πράξεις,
7 αναθεωρήσεις υφισταμένων, 4 νέες νομοθετικές προτάσεις, νέο μηχανισμό και
στρατηγική, και συνδυάζουν στοιχεία, όπως για παράδειγμα την εφαρμογή συστήματος
εμπορίας εκπομπών σε νέους τομείς και την αυστηροποίηση του υφισταμένου συστήματος.
Επίσης, περιλαμβάνει αυξημένη χρήση των ΑΠΕ, αυξημένη ενεργειακή αποδοτικότητα,
ταχύτερη μετάβαση σε μεταφορές χαμηλών εκπομπών, υποδομών και καυσίμων για την
υποστήριξή τους, στοιχεία εναρμόνισης των φορολογικών πολιτικών με τους στόχους της
Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, μέτρα για την πρόληψη της διαρροής άνθρακα, εργαλεία
για την διατήρηση και την ανάπτυξη των λεγομένων «φυσικών καταβοθρών». Αυτά τα μέτρα
θα συντελέσουν σε μείωση έως 55% των εκπομπών από οχήματα ως το 2030, μηδενικές
εκπομπές από νέα οχήματα, ανακαινίσεις κτιρίων, καθώς και προβλέπεται η δημιουργία
150.000 νέων θέσεων εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα. Ο νέος στόχος διείσδυσης στις
ΑΠΕ είναι περ. 40%, ενώ οι στόχοι ενεργειακής αποδοτικότητας κυμαίνονται από 36-39%
σχετικά με την κατανάλωση της τελικής και της πρωτογενούς ενέργειας.

Συμπερασματικά, τα προτεινόμενα μέτρα θα έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων
θέσεων εργασίας, την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, τη μείωση της ενεργειακής
εξωτερικής εξάρτησης, τη βελτίωση των συνθηκών της διαβίωσης και του περιβάλλοντος,
και άλλα οφέλη για τον τουρισμό και τη βιομηχανία. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα έχει
αναλάβει την υποχρέωση να προβεί σε αναθεώρηση των στόχων του εθνικού σχεδίου για
την ενέργεια και το κλίμα, πράγμα το οποίο θα επιληφθεί η διυπουργική επιτροπή του ΕΣΕΚ.
Οι ελληνικοί εθνικοί στόχοι αποβλέπουν στο κομμάτι της απολιγνιτοποίησης, στην αύξηση
συμμετοχής των ΑΠΕ και στη μείωση των ρύπων. Οι στόχοι που έχουν τεθεί ως το 2030
αφορούν και τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα.

Σημειώθηκε επίσης ότι οι ανταγωνιστικές διαδικασίες υπήρξαν αρκετά πετυχημένες
το προηγούμενο διάστημα, και γι’ αυτόν το λόγο αποφασίστηκε να συνεχισθούν οι
διαγωνισμοί για 4 επιπλέον χρόνια, έτσι ώστε να υπάρξει ελεγχόμενη διείσδυση των ΑΠΕ
και οικονομικά ανταγωνιστικότερα έργα. Εκτός από την επέκταση των διαγωνισμών, το
Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος προχώρησε και σε άλλες πρωτοβουλίες με σκοπό
την υποστήριξη των επενδύσεων και την επιτάχυνση των σταθμών των ΑΠΕ, ενώ έχει ήδη
ολοκληρωθεί η Ά φάση απλοποίησης των αδειοδοτήσεων. Αποτέλεσμα της εν λόγω
πρωτοβουλίας ήταν η αντιμετώπιση των αιτήσεων που λίμναζαν στη ΡΑΕ, γεγονός στο οποίο
βοήθησε η ψηφιοποίηση και η μείωση των δικαιολογητικών. Σε ό,τι αφορά τις τοπικές
κοινωνίες, αναμορφώνεται το ειδικό τέλος που αφορά τους ΟΤΑ, ενώ παράλληλα
αναμένεται από την ΕΕ η έγκριση του πλαισίου τιμολόγησης, ώστε να πραγματοποιηθούν
υβριδικά έργα κυρίως στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Επίσης προετοιμάζεται το θεσμικό πλαίσιο για νέες τεχνολογίες, ενώ έγινε αναφορά από την
κα Σδούκου σε περαιτέρω ενέργειες και ρυθμίσεις που αφορούν τις ενεργειακές κοινότητες
ΕΚΟΙΝ (ενεργειακές κοινότητες πολιτών και ενεργειακές κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας)
που σκοπό έχουν την παροχή περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών οφελών. Βάσει
των ευρωπαϊκών οδηγιών χαρακτηριστικά τους είναι η εθελοντική και ανοιχτή προς όλους
συμμετοχή και η δυνατότητα διασυνοριακής συμμετοχής. Για το σκοπό αυτό εξασφαλίστηκε
α) το ποσό των 100.000.000 € μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης για τις ΕΚΟΙΝ που συμμετέχουν
οι Δήμοι, β) 2.500.000€ μέσω του Ειδικού Μεταβατικού Προγράμματος για την
απολιγνιτοποίηση για τις ΕΚΟΙΝ στη Δυτική Μακεδονία και στην Μεγαλόπολη.

Η κα Σδούκου, αναφερόμενη στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «ΕΛΛΑΔΑ
2.0», σημείωσε ότι το ποσό που θα διαχειριστεί το ΥΠΕΝ ανέρχεται σε 6,172 εκ. ευρώ που αφορά το 33,5% επί του συνόλου της Ελλάδας, ενώ η κατανομή του γίνεται μέσω τεσσάρων
πυλώνων (Power Up, Renovate, Recharge & Refuel, Sustainable Use of Resources, climate
resilience and environmental protection). Οι δράσεις των εν λόγω πυλώνων αφορούν την
αποκατάσταση εδαφών παλαιών λιγνιτορυχείων στο σύνολό τους, τη δημιουργία
συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας καθοριστικών για την ανάπτυξη των ΑΠΕ,
την προώθηση ηλεκτρικής διαρρύθμισης των νησιών, την υπογειοποίηση και αναβάθμιση
του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε αστικές περιοχές για τη θωράκισή τους
έναντι βίαιων καιρικών φαινομένων, την αναβάθμιση του δικτύου διανομής ηλεκτρικής
ενέργειας σε δασικές περιοχές για την αποτροπή πυρκαγιών και την αύξηση ισχύος
υποσταθμών διανομής ηλεκτρικού ρεύματος για να διευκολυνθεί η σύνδεση νέων ΑΠΕ.

Κλείνοντας την εισήγησή της, η κα Σδούκου έκανε αναφορά στην χρηματοδότηση που
προβλέπεται μέσα από τον μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης με σκοπό την απανθρακοποίηση
των νησιών και, τέλος, στο παράδειγμα της Αστυπάλαιας, όπου προβλέπεται ο
εξηλεκτρισμός οχημάτων (ως το 2023), υβριδικό ενεργειακό σύστημα με σκοπό να
αντικαταστήσει υπάρχουσες γεννήτριες με κινητήρες ντίζελ, καθώς και φόρτιση των
ηλεκτρικών οχημάτων μέσω της ενίσχυσης του ηλεκτρικού δικτύου, της υποστήριξης
ανάπτυξης δημόσιου δικτύου φόρτισης στο νησί, και του σχεδιασμού καινοτόμου λύσης που
θα επιτρέπει στα ηλεκτρικά οχήματα να χρησιμοποιούν 100% ηλεκτρική ενέργεια.

Ο κ. Μουσουρούλης αφού συνεχάρη την κα Σδούκου για την παρουσίασή της, ανέφερε ότι
οι νέοι στόχοι της νομοθετικής δέσμης «Fit for 55» δικαιώνουν την απόφαση για τη σταδιακή
απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων υπό ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, που πλέον, με βάση
τη δέσμη αυτή, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έως και συντηρητικό. Επίσης, υπογράμμισε
τη βαρύνουσα σημασία που έχουν οι σχετικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώ αναφορικά με τους λοιπούς -πλην ενέργειας- πυλώνες του
ΣΔΑΜ, τόνισε το σημαίνοντα ρόλο των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Τουρισμού,
σημειώνοντας την ανάγκη ανάληψης συγκεκριμένων πρωτοβουλιών στο πλαίσιο των
αρμοδιοτήτων τους και σε συνάφεια με τη στρατηγική του ΣΔΑΜ.

Σχετικά με τις ενεργειακές κοινότητες, ο κος Μουσουρούλης ανέφερε ότι η τροποποίηση
του θεσμικού πλαισίου εντάσσεται στον γενικότερο τίτλο «Ενεργειακή Δημοκρατία» και
συνεχάρη την ομάδα η οποία εργάζεται για την προετοιμασία του νέου θεσμικού πλαισίου
στην οποία μετέχει και η Τεχνική Γραμματεία ΣΔΑΜ. Τέλος, ανέφερε ότι σύμφωνα με τα
Εδαφικά Σχέδια ΔΑΜ, έργα ΕΚΟΙΝ είναι επιλέξιμα στο πλαίσιο του Προγράμματος ΔΑΜ 2021-
2027.

Εν συνεχεία, ο Περιφερειάρχης κ. Κασαπίδης, συνεχάρη με τη σειρά του την κα Σδούκου για
την εξαιρετική της παρουσίαση, καθώς και τον κ. Μουσουρούλη για την άμεση ανταπόκριση
και συνδρομή τους, αναφέροντας ότι τα αγαθά που πρόκειται να δημιουργηθούν στο μέλλον
από τις πράσινες ενεργειακές τεχνολογίες θα είναι προς όφελος όλων.

Κατόπιν, ο κος Κασαπίδης αναφέρθηκε στην προσπάθεια που πρόκειται να λάβει χώρα στη
Δυτική Μακεδονία με συντεταγμένο τρόπο μέσω της δημιουργίας χωροταξικού σχεδιασμού
που αφορά τις ΑΠΕ. Σημείωσε ότι είναι σημαντικό το νέο περιβάλλον, που διαμορφώνεται
στις ανανεώσιμες πηγές με την αύξηση του μεριδίου στο ενεργειακό μείγμα, να αυξάνει τη
ζήτηση και να προωθεί τις νέες τεχνολογίες, ενώ, αναφερόμενος στις ΕΚΟΙΝ, υπογράμμισε
πως πρόκειται για σημαντικό εργαλείο επίτευξης των στόχων. Στην Περιφέρεια της Δυτικής
Μακεδονίας ήδη υπάρχει η πρώτη ενεργειακή κοινότητα σε επίπεδο ΕΕ, όπου συμμετέχουν
όλοι οι φορείς της Αυτοδιοίκησης (Περιφέρεια, 13 Δήμοι, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας).
Ο στόχος μέσα από την ΕΚΟΙΝ είναι ο μηδενισμός του λειτουργικού κόστους
της αυτοδιοίκησης και η εξοικονόμηση πόρων προς όφελος των πολιτών. Επίσης έθεσε θέμα
πιθανής πρόβλεψης που αφορά επαγγελματικές ομάδες που συγκροτούν τις εν λόγω
ενεργειακές κοινότητες, όπως για παράδειγμα τους τοπικούς οργανισμούς
εγγείων βελτιώσεων (OEB) με σκοπό το μηδενισμό του ενεργειακού κόστους άρδευσης και
τη βελτίωση της αγροτικής παραγωγής. Ομοίως το παράδειγμα αυτό θα μπορούσε να έχει
εφαρμογή και σε πρόσθετες επαγγελματικές ομάδες, όπως αρτοποιοί, κρεοπώλες,
τυροκόμοι και άλλες παραγωγικές δραστηριότητες.

Ο Πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου κ. Σταθόπουλος αναφέρθηκε στην πρόσκληση που
εγκρίθηκε από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας με πιλοτικό χαρακτήρα και
απευθύνεται σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στις περιφερειακές ενότητες Κοζάνης,
Φλώρινας και Μεγαλόπολης, και αφορά δραστηριότητες ως προς την εκτέλεση εργασιών,
την παροχή υπηρεσιών και την προμήθεια αγαθών στα υφιστάμενα εργοστάσια της ΔΕΗ.

Στόχος είναι η στήριξη και ενίσχυση αυτών των επιχειρήσεων προκειμένου να
διαφοροποιήσουν το παραγόμενο προϊόν ή τις υπηρεσίες που παρέχουν. Το «Πρόγραμμα
Στήριξης και Ενίσχυσης Μικρομεσαίων επιχειρήσεων» αφορά στην ανάπτυξη βιώσιμων
οικονομικών δραστηριοτήτων χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος, στην αναγέννηση των
τοπικών οικονομιών, στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης και στην εξασφάλιση
υφισταμένων θέσεων εργασίας.

Ο κος Σταθόπουλος αναφέρθηκε συνοπτικά στο προηγούμενο διάστημα, και σημείωσε ότι
μέσα από μια μεγάλη προετοιμασία ξεκίνησε ένας αγώνας δρόμου αρχικά με την
αναθεώρηση και την θέση σε εφαρμογή επικαιροποιημένου εθνικού σχεδίου για το κλίμα
και την ενέργεια, ενώ με τη συγκρότηση του ΣΔΑΜ υπήρξε περαιτέρω συνεργασία επ’ αυτού
του στόχου. Σε αυτό το σημείο ο κος Σταθόπουλος ευχαρίστησε προσωπικώς τον κ.
Μουσουρούλη όσο και την ομάδα ΣΔΑΜ. Υπογράμμισε ότι κατά το προηγούμενο διάστημα
και με τάχιστες διαδικασίες τέθηκαν σε εφαρμογή οι πρώτες τέσσερις προσκλήσεις,
ολοκληρώθηκε η επέκταση των δικαιούχων προκειμένου να συμπεριληφθούν στα σχέδια
για την ενέργεια και το κλίμα, ενώ με τη νέα πρόσκληση πρόκειται να εξυπηρετηθούν νέοι
δικαιούχοι.

Ο Αντιπεριφερειάρχης κ Λαμπρόπουλος συνεχάρη τους προηγούμενους ομιλητές για
την παρουσίασή τους και σημείωσε ότι αναμένει τα στοιχεία των ενισχύσεων και των
προβλέψεων που αφορούν τις ΕΚΟΙΝ και τις ΑΠΕ για την περιοχή της Μεγαλόπολης.
Σημείωσε δε ότι οι ΕΚΟΙΝ ενδεχομένως έχουν παρεκκλίνει από το στόχο τους, παρόλα αυτά
οι όποιες μελλοντικές ρυθμίσεις έχουν βελτιωτικό χαρακτήρα. Ο κ. Λαμπρόπουλος
επανέφερε στη συνεδρίαση το γεγονός ότι πρέπει να συζητηθεί και η κατ’ εξαίρεση ενίσχυση
των ενεργειακών κοινοτήτων που καταρτίζονται από εργαζόμενους, εργολάβους ή
υπερεργολάβους της ΔΕΗ, οι οποίοι πλήττονται από την απολιγνιτοποίηση. Τέλος,
υπογράμμισε ότι είναι απαραίτητη η ταχύτερη σύνταξη του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου
για τις ΑΠΕ, ενώ διαπιστώνεται η τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε προστατευόμενες
περιοχές ή φυσικού κάλλους, γεγονός που δημιουργεί προβλήματα και απαξιώνει κάποιες
διαδικασίες αντί των οποίων θα μπορούσε να γίνει ηπιότερη παρέμβαση. Ο κ.
Μουσουρούλης ευχαρίστησε τον Λαμπρόπουλο, προσθέτοντας ότι χρειάζεται
εξορθολογισμός αρμοδιοτήτων και διαδικασιών στο εδαφικό πλέγμα.

Κατόπιν τούτου ο κ. Μουσουρούλης, αναφερόμενος στο ζήτημα της οργάνωσης της
«ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.», υπενθύμισε ότι έχει προηγηθεί συγχώνευση του αντικειμένου του
συμβούλου οργάνωσης θυγατρικής εταιρείας της «ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε.» στο αντικείμενο του
συμβούλου οργάνωσης της «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.». Ενημέρωσε επίσης τα μέλη της Συντονιστικής
Επιτροπής σχετικά με το χρονοδιάγραμμα του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης και των
Εδαφικών Σχεδίων (ΕΣΔΙΜ) και σημείωσε ότι παράλληλα με την διαβούλευση σε εθνικό
επίπεδο, η Τεχνική Γραμματεία ΣΔΑΜ είχε ενεργοποιήσει ήδη από τον Φεβρουάριο του 2021
άτυπες προκαταρκτικές διαβουλεύσεις με τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΕ, αρχικά επί των
προσχεδίων ΕΣΔΙΜ για τις περιοχές εξόρυξης λιγνίτη και, αργότερα, επί του προσχεδίου
ΕΣΔΙΜ Νήσων Αιγαίου και Κρήτης. Τόνισε δε ότι σύμφωνα με τον Κανονισμό Κοινών
Διατάξεων (ΕΕ) 2021/1060, το Πρόγραμμα ΔΑΜ, όπως και κάθε άλλο Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ
2021-2027, Τομεακό ή Περιφερειακό, κατά κανόνα, θα πρέπει να υποβληθούν έως τις
12.10.2021, δηλαδή εντός τριών (3) μηνών από την 12.07.2021, ημερομηνία έγκρισης του
Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης (ΕΣΠΑ).

Ο κος Ευγενικός σημείωσε ότι πρέπει να υπάρξει προετοιμασία, ώστε να υποβληθούν τα εν
λόγω προγράμματα ως τα μέσα Οκτωβρίου 2021, γεγονός που προϋποθέτει την υποβολή
τους προς έγκριση με την Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ΠΔΑΜ / ΕΣΔΙΜ
(Σ.Μ.Π.Ε.). Αναφερόμενος στην ΣΜΠΕ ο κ. Μουσουρούλης ενημερωσε ότι θα παραδοθεί σε
πλήρες Σχέδιο στις 30.09.2021, προκειμένου να υποβληθεί στην Διεύθυνση Περιβαλλοντικής
Αδειοδότησης (ΔΙ.Π.Α.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για να τεθεί στη
συνέχεια σε διαβούλευση, μετά την ενσωμάτωση τυχόν συμπληρωματικών στοιχείων που
θα ζητηθούν κατά τον έλεγχο της. Σε αυτό το σημείο τόνισε την ανάγκη οι διαδικασίες
διαβούλευσης να είναι τάχιστες, αλλά και να εφαρμοστεί η ΚΥΑ 107017/2006. Υπενθυμίζεται
ότι σύμφωνα με την ανωτέρω ΚΥΑ, μέρος της διαδικασίας περιλαμβάνει το έργο της
Αρμόδιας Αρχής όπου εντός 20 ημερών ζητεί συμπληρωματικά στοιχεία για το φάκελο, αλλά
και επιμέρους διαδικασίες.

Κατόπιν ο κ. Μουσουρούλης ευχαρίστησε τον κ. Διακουλάκη, Μελετητή-Σύμβουλο σε
θέματα Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.). Ο κ. Διακουλάκης,
αναφερόμενος στο ευρωπαϊκό και εθνικό θεσμικό πλαίσιο για τις Σ.Μ.Π.Ε. ως προς το
περιεχόμενο, τη μεθοδολογία και τη διαδικασία σύνταξης και ολοκλήρωσης ως την
Υπουργική απόφαση, σημείωσε ότι οι διαδικασίες προχωρούν σύμφωνα με το
χρονοδιάγραμμα και υπολογίζεται ότι ως το τέλος Οκτωβρίου θα έχουν ολοκληρωθεί.

Στη συνέχεια ο κ. Μουσουρούλης αναφέρθηκε στον πολεοδομικό σχεδιασμό και ειδικότερα
στο ΦΕΚ (Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/79418/2098) με θέμα τις τεχνικές προδιαγραφές μελετών
Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ) που αφορούν τις Ζ.ΑΠ. Επιπλέον, επανέφερε την
πρόταση για την έκδοση πρόσκλησης από τη Συντονιστική Επιτροπή με σκοπό την
καταγραφή των εκτάσεων εκτός Ζ.ΑΠ. καθώς και των εγκαταστάσεων που υπάρχουν και οι
οποίες θα μπορούσαν να υποδεχθούν επενδύσεις. Στόχος της πρόσκλησης είναι η
αποτύπωση των στοιχείων που θα συγκεντρωθούν σε βάση δεδομένων προς χρήση από
ενδιαφερόμενους επενδυτές. Τέλος, σημείωσε την δυνατότητα ενεργοποίησης των
διαδικασιών προέγκρισης για τις οποίες έχει ήδη ενημερωθεί και εγκρίνει η Συντονιστική
Επιτροπή κατά τη 14η Συνεδρίασή της και υπενθύμισε ότι στα τμήματα των λιγνιτικών πεδίων
στα οποία η προέγκριση θα αφορά επενδύσεις μεταποίησης, είναι δυνατή η
έναρξη διαδικασίας ίδρυσης Επιχειρηματικών Πάρκων του ν.3982/2011.

Περαιτέρω, ο κ. Μουσουρούλης αναφέρθηκε στην ΕΤΕπ (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων)
και την υπογραφή συμφωνίας (26.07.2021) συνεργασίας για τη χρηματοδότηση επενδύσεων
στις λιγνιτικές περιοχές ΔΑΜ (τομείς υποδομών μεταφορών και ενέργειας, δικτύων
τηλεθέρμανσης, πράσινης κινητικότητας, έξυπνης διαχείρισης αποβλήτων, καθαρής
ενέργειας και ενεργειακής απόδοσης, κυκλικής οικονομίας, αποκατάστασης γαιών και
απορρύπανσης, κοινωνικών υποδομών κ.λπ.). Με την πρωτοβουλία αυτή, η οποία
σχεδιάστηκε από την Τεχνική Γραμματεία ΣΔΑΜ, σε συνεργασία με στελέχη της ΕΤΕπ, η
Ελλάδα γίνεται το πρώτο κράτος-μέλος που ενεργοποιεί τον 3ο Πυλώνα του Μηχανισμού
Δίκαιης Μετάβασης (ΜΔΜ). Επίσης, σημείωσε ότι στις 09.09.2021 υποβλήθηκε από την
αρμόδια ελληνική αρχή (Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού του ΥΠΑΝΕΠ) επίσημο αίτημα
(assignment fiche) προς την ομάδα Jaspers της ΕΤΕπ για την υποστήριξη της ωρίμασης και
προετοιμασίας έργων ΤΔΜ. Σε αυτό το σημείο ο κος Ευγενικός προσέθεσε ότι τα fiches
που αποτυπώνουν την εκδήλωση ενδιαφέροντος για την ανάθεση εργασιών στην ομάδα
Jaspers έχουν ήδη σταλεί και αναμένεται η εφαρμογή τους. Ο κος Μουσουρούλης συνέχισε,
αναφέροντας ότι σε συνεργασία με τον κο Κίσσα, Πρόεδρο της ΟΔΕ «Χρηματοοικονομική
ικανότητα ΣΔΑΜ» σχετικά με την ενεργοποίηση του πυλώνα 2 INVEST EU, συζητήθηκε το
ενδεχόμενο έκδοσης σχετικής πρόσκλησης.

Ακολούθως, αναφέρθηκε στην υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης και Στρατηγικής
Συνεργασίας στις 10.09.2021 με τον Πρόεδρο της ΔΕΘ-Helexpo κο Τζήκα με σκοπό τον
σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία στη Μεγαλόπολη πολυχώρου με την επωνυμία
«Μεσογειακό Κέντρο Επιχειρηματικότητας και Πολιτισμού Πελοποννήσου» (ΜΕΚΕΠΠ). Για
το έργο αυτό είχε ήδη προηγηθεί κύκλος ανταλλαγής απόψεων και διαβουλεύσεων με την
Περιφέρεια και τη ΔΕΘ Helexpo. Επίσης, προσέθεσε ότι επιμέρους θέματα χωροθέτησης θα
αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο της ΟΔΕ Χωρικού Σχεδιασμού υπό τον κο Οικονόμου, ενώ
εκκρεμεί και ο ορισμός Επιτροπής Παρακολούθησης του εν λόγω εμβληματικού έργου.

Εν συνεχεία, ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής αναφέρθηκε και στο Ειδικό
Μεταβατικό Πρόγραμμα 2020-2023, σημειώνοντας ότι το σκέλος που αφορά στο Πράσινο
Ταμείο ήδη έχει ενεργοποιηθεί. Ο κ. Μουσουρούλης υπενθύμισε ότι το Πρόγραμμα
διαρθρώνεται σε επτά (7) Άξονες Προτεραιότητας (Α.Π), ενώ ως δυνητικές πηγές
χρηματοδότησης προσδιορίστηκαν οι ακόλουθες: ΕΣΠΑ 2014-2020, Πράσινο Ταμείο, Λοιποί
Πόροι (Εθνικό ΠΔΕ/ΕΠΑ, Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», λιγνιτικός πόρος κ.λπ.). Επίσης
αναφέρθηκε και στη χρηματοδότηση των μελετών ωρίμασης των έργων (βλ. προτάσεις
μελετών ωρίμασης έργων - Α’ φάση). Αντιστοίχως εγκρίνεται και η αξιολόγηση των
εκπρόθεσμων προτάσεων του Δήμου Βελβεντού.

Ο κ. Ευγενικός σημείωσε ότι έχουν συζητηθεί ήδη τα κριτήρια που αφορούν το εν
λόγω πρόγραμμα, ώστε οι δράσεις αυτές να είναι επιλέξιμες για το Πρόγραμμα της Δίκαιης
Μετάβασης της επομένης περιόδου, καθώς θα υπάρξει ανάγκη για δαπάνες
εμπροσθοβαρείς και προκειμένου να υπάρξει η μικρότερη δυνατή επιβάρυνση στο εθνικό
πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Στόχος είναι επιλέξιμα έργα που αφορούν την τωρινή ή
την επόμενη περίοδο, και με αυτόν τον σκοπό έχουν ζητηθεί περαιτέρω λεπτομέρειες που
αφορούν στη φύση και τα χρονοδιαγράμματα των συγκεκριμένων μελετών. Ο κ.
Μουσουρούλης σημείωσε ότι αναμένεται περαιτέρω συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες
της ΓΓ Επενδύσεων και ΕΣΠΑ. Τέλος, αναφέρθηκε στο «Κοινωνικό Πακέτο», το οποίο
περιλαμβάνεται στο «Ειδικό Μεταβατικό Πρόγραμμα 2020-2023» αλλά και στο Πρόγραμμα
με φορέα τον ΕΦΕΠΑΕ - «Στήριξη και ενίσχυση επιχειρήσεων».

Αναφορικά με τις δράσεις ΟΑΕΔ για τη μεταλιγνιτική περίοδο, η κα Γιαννοπούλου ανέφερε
ότι στην παρούσα φάση αναμένεται η τελική υπογραφή από το Γενικό Λογιστήριο του
Κράτους για τις επικείμενες δράσεις, οι οποίες είναι: α) Ειδικό πρόγραμμα επιχορήγησης
επιχειρήσεων για την απασχόληση ανέργων, πρώην εργαζομένων στις επιχειρήσεις που
επλήγησαν λόγω της απολιγνιτοποίησης στις Περιφέρειες της Δυτικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου (48 εκ. €), β) Πρόγραμμα προεργασίας για άνεργους νέους, ηλικίας 18 έως
29 ετών, περιοχών των Περιφερειών Δυτικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου που
επλήγησαν από τις επιπτώσεις της απολιγνιτοποίησης (14 εκ. €),
γ) Πρόγραμμα
επιχορήγησης εργασιακής μετεγκατάστασης ανέργων για την απασχόληση σε επιχειρήσεις
που δραστηριοποιούνται στον Δήμο Μεγαλόπολης της Περιφέρειας Πελοποννήσου και
στους Δήμους των ΠΕ Κοζάνης και ΠΕ Φλώρινας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας(3 εκ.€),
και δ) Δράσεις Συμβουλευτικής – Κατάρτισης και Απασχόλησης στις Περιφέρειες της
Δυτικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου (42 εκ. €).

Το λόγο στη συνέχεια έλαβε ο κος Χατζημιχαήλ, ο οποίος ανέφερε ότι, αναμένοντας τον
επικείμενο νόμο, δρομολογούνται οι απαραίτητες εργασίες, ώστε να γίνει απόσχιση κλάδου
στο SPV της ΔΕΗ. Ανέφερε ότι δρομολογείται το μητρώο παγίων, η αποτίμηση των εδαφών
καθώς και η αξία τους είναι υπό ολοκλήρωση, όπως και το κόστος αποκατάστασης με βάση
τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ. Ο κος Μουσουρούλης ευχαρίστησε τον κο Χατζημιχαήλ αλλά και
τους εκπροσώπους της ΔΕΗ που συμβάλλουν το καλύτερο δυνατό.

Κατόπιν το λόγο έλαβε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών Εμπειρογνωμόνων, κος Τζώρτζης,
ο οποίος ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής, τονίζοντας ότι η σύνταξη
του νομοσχεδίου δεν θα γινόταν χωρίς την πολύτιμη προσφορά και συνεργασία όλων των
μελών της επιτροπής.

Στη συνέχεια ο κος Λασκαρίδης απηύθυνε ερώτημα ύπαρξης στο μέλλον ενδιαφέροντος
για περαιτέρω έρευνα αναφορικά με δημόσιο μεταλλευτικό χώρο στις λιγνιτικές περιοχές.
Η κα Σδούκου απάντησε ότι ενδεχομένως θα μπορούσε κάτι τέτοιο να πραγματοποιηθεί
υπό συγκεκριμένες και σαφώς προσδιορισμένες προϋποθέσεις, αλλά και με την
προϋπόθεση ότι υπάρχουν κονδύλια για αυτόν το σκοπό.

Κατόπιν των ανωτέρω, η Συντονιστική Επιτροπή αποφάσισε:
- την επισύναψη του ενημερωτικού υλικού στα πρακτικά και την ανάρτησή του στην
ιστοσελίδα www.sdam.gr και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ΣΔΑΜ,
- την καταγραφή των εγκαταστάσεων των εδαφών εκτός των ορυχείων που θα μπορούσαν
να υποδεχθούν επενδύσεις ώστε τα συγκεντρωθέντα στοιχεία να αποτυπωθούν σε βάση δεδομένων,
- στο πλαίσιο του Ειδικού Μεταβατικού Προγράμματος, την αξιολόγηση των
προτάσεων χρηματοδότησης των μελετών ωρίμασης των έργων που υπέβαλε εκπρόθεσμα
ο Δήμος Βελβεντού.